Կասկադ համալիր

Հովհաննավանք

Հովհաննավանքը միջնադարյան վանական համալիր է, որը գտնվում է Քասախ գետի աջ ափին՝ Արագածոտնի մարզի Օհանավան գյուղի արևելյան մասում: Վանքը եղել է միջնադարյան Հայաստանի նշանավոր հոգևոր և մշակութային կենտրոններից մեկը:

Սանահինի վանք

Սանահինի վանական համալիրը գտնվում է Լոռու մարզի Ալավերդի քաղաքում:  Ըստ ավանդության՝ վանքը հիմնադրվել է 4-րդ դարում։ «Սանահին» անվանումը բացատրվում է «սա նրանից հին է» արտահայտությամբ. Սանահին է կոչվել Հաղպատից ավելի հին վանքը։

Զորավոր Սուրբ Աստվածածին եկեղեցի

Զորավոր Սուրբ Աստվածածին եկեղեցին Երևանում պահպանված ամենահին եկեղեցիներից մեկն է: Գտնվում է հին Երևանի Շահար կոչվող թաղամասում: Եկեղեցին նախկինում կոչվել է Սուրբ Աստվածածին։ Այն սկսել է կոչվել Զորավոր Սուրբ Աստվածածին՝ այստեղ պահվող, հրաշագործ համարվող և 13-րդ դարի «Զորավոր» կոչվող Ավետարանի անունով։ Այստեղ է գտնվում նաև Անանիա Առաքյալի գերեզմանն ու մատուռը: Ժամանակին մատուռը հայտնի սրբավայր է եղել:

Զվարթնոցի տաճար

Զվարթնոցի տաճարը տեղակայված է Արարատյան դաշտում՝ Էջմիածին քաղաքից 3 կմ հարավ: Պատմական այս տարածքը նախաքրիստոնեական շրջանում հայտնի երկրպագության վայր էր:

Ծիծեռնակաբերդ

Հայոց Ցեղասպանության հուշահամալիրը կամ Ծիծեռնակաբերդի հուշարձանը Հայաստանի ամենահայտնի կառույցներից է։ Այն տեղակայված է Երևանի անևելյան հատվածում՝ բլրի վրա: Համալիրի ճարտարապետը Արթուր Թարխանյանն է։

Հաղարծինի վանք

Հաղարծինի վանքը հիմնադրվել է Բագրատունիների կողմից՝ 10-րդ դարում: Այն գտնվում է Տավուշի մարզի Դիլիջան քաղաքից 18 կմ հյուսիս: Ըստ պատմաբան Կիրակոս Գանձակեցու, վանքը կառուցվել է 10-13-րդ դարերում:

Գառնիի տաճար

Գառնիի հեթանոսական տաճարը ենթադրաբար կառուցվել է մ.թ. 77 թվականին: Այն գտնվում է Հայաստանի Կոտայքի մարզում՝ Ազատ գետի ձախ ափին: Տաճարը նվիրված էր Միհր Աստծուն՝ հայոց դիցարանում լույսի և արևի աստվածը:

Մուղնիի Սուրբ Գևորգ եկեղեցի

Գանձասարի վանք

Գանձասարի վանքը գտնվում է Լեռնային Ղարաբաղի Հանրապետության Վանք քաղաքում: Այն կառուցվել է 10-13-րդ դարերում: Եկեղեցին կոչվել է վանքի դիմաց գտնվող սարի անունով, որը հայտնի է իր արծաթի և այլ մետաղների հանքերով:

Հայաստանի ազգային պատկերասրահ

Հայաստանի ազգային պատկերասրահը, որտեղ պահպանվում է հայկական արվեստի ամենամեծ հավաքածուն, գտնվում է Հանրապետության հրապարակում: Այն հիմնադրվել է 1921 թվականին և ի սկզբանե ընդգրկված էր Պատմության թանգարանի կազմում:

Կարեն Դեմիրճյանի անվան մարզահամերգային Համալիր

Կարեն Դեմիրճյանի անվան մարզահամերգային Համալիրը կամ պարզապես Համալիրը՝ ամենամեծ մարզահամերգային համալիրն է Հայաստանում։

Տաթևի վանք

Տաթևի հոյակերտ վանական համալիրը գտնվում է Սյունիքի մարզի Տաթև գյուղի մոտակայքում՝ սարահարթի վրա: Վանքը կառուցվել է 895 թվականին և դարեր շարունակ եղել է Հայաստանի նշանավոր կրթական և մշակութային կենտրոնը:

Էջմիածին

Սուրբ Էջմիածնի Մայր տաճարը Հայ առաքելական եկեղեցու հոգևոր և վարչական կենտրոնն է: Վանական համալիրը գտնվում է Արմավիրի մարզի Վաղարշապատ քաղաքում:

Կեչառիսի վանք

Կեչառիսը միջնադարյան վանական համալիր է, որը գտնվում է Կոտայքի մարզի Ծաղկաձոր լեռնադահուկային հանգստավայրում: Կեչառիսի վանքը եղել է Հայաստանի կրոնական և կրթական խոշոր կենտրոն: Վանքը կառուցվել է անվանի գիտնական, փիլիսոփա, բանաստեղծ, քաղաքական և ռազմական գործիչ Գրիգոր Մագիստրոս Փահլավունու կողմից (990-1058թթ․):

Նորավանք

Նորավանքը 13-14-րդ դարի հոյակերտ վանական համալիր է: Գտնվում է Երևանից 122 կմ հեռավորության վրա, Վայոց ձորի Եղեգնաձոր քաղաքի մոտակայքում: Կառույցը համարվում է 14-րդ դարի ճարտարապետական ​​գլուխգործոց՝ ստեղծված շնորհալի նկարիչ, քանդակագործ և ճարտարապետ Մոմիկի կողմից:

«Տեր-Ղազարյանների միկրո արվեստի» թանգարան

«Տեր-Ղազարյանների միկրո արվեստի» թանգարանը Հայաստանում միկրո ​​քանդակների առաջին թանգարանն է: Այստեղ Տեր-Ղազարյաններ պապի և թոռան միկրո աշխատանքներն են՝ տեղադրված հատուկ պատրաստված պատվանդանների վրա՝ հատուկ լուսավորությամբ:

Հայաստանի պատմության թանգարան

Հայաստանի Պատմության թանգարանը հիմնադրվել է 1919-ի սեպտեմբերի 9-ին, սակայն այցելուների համար այն բացվել է 1921 թվականի օգոստոսի 20-ին: Այն գտնվում է Հանրապետության հրապարակում։

Օձունի եկեղեցին

Օձունի եկեղեցին  գմբեթավոր բազիլիկ տիպի եկեղեցի է, որը գտնվում է Լոռու մարզի Օձուն գյուղի կենտրոնում: Այն վաղ միջնադարյան եզակի շինություններից է, որն ամբողջությամբ պահպանել է իր արտաքին տեսքը: Եկեղեցու արտաքին և ներքին պատերին փորագրված են տարբեր ժամանակաշրջանների բազմաթիվ հայերեն արձանագրություններ։