Գոշավանք

Գոշավանքը միջնադարյան վանական համալիր է, որը կառուցվել է 1188 թվականին՝ երկրաշարժի հետևանքով ավերված Գետիկ կոչվող հին վանքի ավերակներից ոչ հեռու: Այն գտնվում է Տավուշի մարզի Գոշ գյուղում՝ Գետիկ գետի ձախ ափին: Վանքը անվանակոչվել է հայ նշանավոր գիտնական, պատմաբան, գրող և ուսուցիչ Մխիթար Գոշի անունով, որն աշխատել և ապրել է այստեղ շուրջ 25 տարի:

Գոշավանքը նախկինում եղել է ոչ միայն կրոնական, այլև կարևոր կրթական և մշակութային կենտրոն: Մխիթար Գոշն այստեղ հիմնել է մի դպրոց, որտեղ դասավանդվում էին լեզուներ (հայերեն, լատիներեն, հունարեն), քերականություն, փիլիսոփայություն, երաժշտություն, նկարչություն և այլ առարկաներ: Գոշավանքում ընդօրինակվել և ստեղծվել են բազմաթիվ ձեռագրեր, որոնք պահվել են վանքի գրատանը: 

Վանքը կառուցվել է 12-րդ դարում՝ Մխիթար Գոշի կողմից՝ իշխան Իվանե Զաքարյանի աջակցությամբ: Աստվածածին վանքի գլխավոր եկեղեցին կառուցվել է 1191 թվականին: Վանքի մյուս եկեղեցիներն են՝ Սուրբ Գրիգոր Լուսավորիչը (1237-1241) և Սուրբ Գրիգորը (1208-1231): Սուրբ Հռիփսիմեի և Սուրբ Առաքելոց մատուռները կառուցվել են Մխիթար Գոշի կողմից 1208-ին, իսկ Սբ Գևորգ եկեղեցին կառուցվել է 1254 թվականին՝ Մխիթար Գոշի մահից հետո:

Համալիրը ներառում է նաև գավիթը, երկհարկանի գրատուն - զանգակատունը և շատ խաչքարեր: