Մեսրոպ Մաշտոցի 53, ՀՀ, Երևան
+37410 513000
10։00 - 17։00
Մեսրոպ Մաշտոցի անվան հին ձեռագրերի ինստիտուտը, որը նաև հայտնի է որպես Մատենադարան, հին ձեռագրերի պահոց է և ունի Հայաստանի ամենամեծ հավաքածուներից մեկը: Այն հիմնադրվել է 1959 թվականին և գտնվում է Երևանում:
Թանգարանը գտնվում է Ինստիտուտի հին շենքում, որն ուներ ընդամենը մեկ ցուցասրահ, իսկ այժմ դրանք տասնհինգն են, որտեղ ներկայացված են բազմաթիվ ցուցահանդեսներ: Այցելուները հնարավորություն ունեն տեսնել ձեռագրեր, մանրանկարչություններ, փաստաթղթեր, հին տպագիր գրքեր և այլն:
Կենտրոնական ցուցահանդեսը նվիրված է դարերի ընթացքում միջնադարյան հայագիտության, գրականության, արվեստի զարգացմանը: Այն ներկայացնում է հայկական մշակույթը ՝ սկսած 405 թ.-ին Մեսրոպ Մաշտոցի կողմից այբուբենի ստեղծումից մինչև 18-րդ դար: Պահոցը պարունակում է ավելի քան 17,000 ձեռագիր, 450 հազար փաստաթուղթ և 3000 հնագույն գիրք:
Ամենահին ձեռագիրը Վեհամորի Ավետարանն է, որը պահվում է 8-րդ դարից ի վեր: Այստեղ կտեսնեք հայկական ամենամեծ գիրքը `« Մշո Ճառընտիրը »(կշռում է 28 կգ), իսկ ամենափոքրը` 190 գ:
Հայկական ձեռագրերը հարուստ են գեղեցիկ և գունագեղ մանրանկարչությամբ, գույներն այնքան վառ են, կարծես դրանք հենց նորր նկարված լինեն: Նկարիչները օգտագործում էին միայն բնական ներկեր, այդ իսկ պատճառով մանրանկարչությունը մնում էր թարմ: Օրինակ, նրանք կարմիր գույնը ստանում էին փոքր կարմիր միջատներից՝ որդան կարմիրից։
Մատենադարանում ներկայացված են նաև միջնադարյան հայագիտության, արվեստի և հայկական մանրանկարչության վերաբերյալ հին գործեր: Այս դահլիճի ցուցահանդեսում կան նաև ցեղասպանությունից փրկված ձեռագրեր, ձեռագրեր Բարձր Հայքի դպրոցներից, Կիլիկյան Հայաստանից, Ղրիմից, Կոստանդնուպոլսից և այլն:
Կա նաև Արցախի ցուցասրահ, որը ներկայացնում է արցախյան դպրոցի մանրանկարչությունը: Հայաստանի տարբեր մասերից մնացած ձեռագրերը ներկայացված են Մուշի և Կարինի հավաքածուների սրահում: Դրանցից ամենահայտնին «Մուշի հայրենիքն» է («Մուշի քարոզներ»): Ձեռագրերի թվային պատճենները ցուցադրվում են պատերի էլեկտրոնային էկրանների վրա:
Վասպուրականի հավաքածուի սրահում այցելուները կարող են տեսնել Վանի և Վասպուրականի դպրոցներից պահպանված ձեռագրեր: Գոյություն ունի նաև Միջնադարյան բժշկության ցուցահանդեսների դահլիճ, որի ներկայացրած ձեռագրերը նշանակալից և արդիական են նույնիսկ այսօր:
Կարևոր է իմանալ, որ պահեստում կա Արխիվային նշանակալի փաստաթղթերի ցուցահանդես, որը նվիրված է Հայոց ցեղասպանության 100-րդ տարելիցին: Այս փաստաթղթերի քանակը հասնում է մոտ 500 000-ի, բոլոր այցելուները հնարավորություն ունեն դիտելու Մատենադարանի արխիվային փաստաթղթերի հիման վրա նկարահանված «Քեմալական կոտորած» վավերագրական ֆիլմը:
Մատենադարանը միայն հին ձեռագրերի պահոց չէ. սրահներից մեկում մարդիկ կարող են տեսնել հայ մեծ վարպետ Մարտիրոս Սարյանի աշխատանքները: Այն ոչ միայն պատկերասրահ է, այլև հայտնի գիտահետազոտական և մշակութային կենտրոն:
Այսպիսով, եթե ցանկանում եք ավելին իմանալ հայոց լեզվի և ձեռագրերի մասին, ապա այցելեք Մատենադարան, որի գեղեցիկ շենքը գտնվում է Մաշտոցի պողոտա 53 հասցեում։ (Երևան):
Մատենադարանը բաց է.
Երեքշաբթի-շաբաթ 11: 00-17: 00
Մատենադարանը փակ է.
Երկուշաբթի, կիրակի, ազգային տոներին և հիշատակի օրերին
Տոմսերի գինը ` 1500 դրամ (մեծահասակների համար), մինչև 6 տարեկան երեխաների մուտքն անվճար է