Սպիտակ

Spitak

Սպիտակը գտնվում է Լոռու մարզի հյուսիսային մասում: Այն գտնվում է մայրաքաղաք Երևանից 96 կմ (60 մղոն) դեպի հյուսիս, իսկ մարզկենտրոն Վանաձորից 22 կմ (14 մղոն) դեպի արևմուտք: Քաղաքը գտնվում է Փամբակ գետի ափին՝ ծովի մակարդակից 1650մ բարձրության վրա: Հյուսիսից այն շրջապատված է Բազումի, իսկ հարավից՝ Փամբակի լեռներով: Ձմեռները չափազանց ցուրտ են, իսկ ամառները՝ մեղմ:

Սպիտակի պատմությունը

Բնակավայրը հիմնադրվել է 17-րդ դարում որպես Համամլու: 1949 թվականին այն վերանվանվել է Սպիտակ՝ տարածքում սպիտակ կրաքարային ժայռերի առկայության պատճառով:

Ելնելով շրջակա բլուրների վրա հայտնաբերված հին բնակավայրերից՝ Սպիտակի տարածքը բնակեցվել է դեռևս մ.թ.ա. 4-րդ հազարամյակում։ Քաղաքի մշակութային ժառանգությունը ներառում է մ.թ.ա. 2-րդ հազարամյակի հնագիտական ​​տարածքը, մոտակա Սարդար լեռան վրա գտնվող հին բնակավայրի ավերակները (մ.թ.ա. 1-ին հազարամյակ), ինչպես նաև Փամբակ գետի վրայի կամուրջը՝ կառուցված 19-րդ դարում:

Մ.թ.ա. 7-րդ դարում տարածաշրջանը մտել է Ուրարտական թագավորության կազմի մեջ: Այնուհետև այն եղել է Մեծ Հայքի Գուգարք նահանգի Տաշիր գավառի կազմում:

Սպիտակի տեսարժան վայրերը 

Դժբախտաբար, 1988 թվականիի երկրաշարժի ժամանակ Սպիտակը գրեթե ամբողջությամբ ավերվել է։ Զոհվել է մոտ 15 000 մարդ, որը քաղաքի բնակչության 1/3-ն էր կազմում։ Հազարավոր մարդիկ վիրավորվել և մնացել են անօթևան: 

Ավերիչ երկրաշարժից փրկվածները՝ ամբողջ հայ ազգի և սփյուռքի օգնությամբ, տարիների ընթացքում վերակառուցեցին քաղաքը: Այսօր Սպիտակը զարգանում է, իսկ հին տների կողքին կանգնած նոր շենքերը կարծես բաժանում են կյանքը երկրաշարժից «առաջ» եւ «հետոյի»:
2001-ին Սպիտակի կենտրոնում կառուցվեց Սուրբ Հարության եկեղեցին:

Այսօր քաղաքն ունի մշակույթի տուն, 3 հանրային գրադարան, կինոթատրոն, քաղաքային թատրոն և ազգագրական թանգարան: Սպիտակի օրը նշվում է ամեն տարի՝ հուլիսի 15-ին: