Հայաստանը գտնվում է անդրկովկասի հարավային հատվածում և զբաղեցնում է 29,743 կմ քաղակուսի տարածք՝ ծովի մակարդակից 1000-2500 մետր բարձրության վրա։ Տարածքի 71%-ը ծառայում է որպես գյուղատնտեսական տարածք, 12%-ը անտառներ են, 7%-ը՝ հատուկ պահպանվող տարածքներ, իսկ 8%-ը՝ այլ նպատակներով ծառայող տարածքներ։ Լեռներն ու լեռնաշղթաները երկրի տարածքի 47%-ն են կազմում։ Ամենաբարձր կետը Արագած լեռն է (4090մ․)։ Այլ բարձր լեռներ են Կապուտջուղը (3906մ․) և Աժդահակը (3598մ)։
Հայաստանի լեռները
Ինչպես արդեն նշեցինք, Արագածը Հայաստանի ամենաբարձր լեռն է։ Սա քառագագաթ հրաբխային մի լեռ է՝ Արագածոտնի մարզում։ Լեռը շրջապատում են Ախուրյան և Քասախ գետերը։ «Արագած» նշանակում է «Արայի գահ»․ Արան էլ, ինչպես գիտենք, հայոց արքա Արա Գեղեցիկի մասին է։ Հայկական մեկ ուրիշ լեգենդի համաձայն՝ Արագած ու Արարատ լեռները սիրելի քույրեր էին, ովքեր վեճի պատճառով հեռացան միմյանցից և հավետ հեռու մնացին։
Հայաստանի տարածքում մեկ այլ բարձր լեռ է Աժդահակը, որը Գեղամա լեռնաշղթայի լեռներից է (գտնվում է Գեղարքունիքի մարզում)։ Այս լեռնաշղթայի տարածքում մի քանի փոքր լեռնային լճեր կան։ Ամեն դեպքում, ամենակարևոր լիճը Սևանն է, որը գտնվում է լեռնաշղթայի կենտրոնում։ Սևանա լիճը Հայաստանի կապույտ մարգարիտն է՝ բոլոր հայերի հպարտությունը։
Սևանա լիճ
Սևանն ամենամեծ լիճն է Կովկասում, ինչպես նաև բարձրլեռնային քաղցրահամ լճերից մեկն աշխարհում։ Եղանակի և սեփական առեղծվածայնության շնորհիվ լճի ալիքների գույներն ու երանգները փոխվում են՝ բաց երկնագույնից մինչև մուգ կապույտ։
Լիճը պահպանում է ձկների, այդ թվում՝ անհետացող իշխանի առողջ զարգացումը։ Այս ձուկը իշխան է կոչվում իր գլխին՝ թագ հիշեցնող մի շարք բծերի շնորհիվ: Այլ տեսակներ են խեցգետինները և սիգը (սպիտակ ձուկ):
Արարատյան դաշտավայր
Արարատյան դաշտը հայկական լեռնաշխարհի ամենանշանավոր դաշտավայրն է, որը գտնվում է Արարատի մարզում։ Այստեղ եղանակը չոր է և մայրցամաքային․ ամռանը շոգ է, ձմռանը՝ ցուրտ։ Արարատյան դաշտավայրը հարուստ է խաղողի, ծիրանի և խնձորի այգիներով։
Հայաստանի բուսական և կենդանական աշխարհը
Բարդ ռելիեֆի, բնակլիմայական պայմանների բազմազանության և աշխարհագրական դիրքի շնորհիվ Հայաստանն ունի հարուստ բուսական աշխարհ։ Այստեղ աճում է բույսերի և դեղաբույսերի մոտ 3500 տեսակ, որոնցից 108-ը միայն այստեղ են հայտնաբերվել։ Հայաստանի ֆլորան իր մեջ ներառում է 4 տաքսոնիկ խումբ՝ սնկեր, անոթային բույսեր, քարաքոսեր և ջրիմուռներ։ Հայկական Ֆլորան հարուստ է բուժիչ հանքային աղբյուրներով, գետերով և լեռնային լճերով։
Հայկական ֆաունան ներառում է կենդանիների 17,000 տեսակ, այդ թվում ՝ կաթնասունների 76 տեսակ, թռչունների 304 տեսակ, սողունների 44 տեսակ, երկկենցաղներ 6 տեսակ, ձկների 24 տեսակ և անողնաշարավորների մոտ 10 հազար տեսակ: Երկրի հյուսիսային մասում ապրում են գորշ արջը, լուսանը, վայրի վարազը, եղնիկը, անտառային և վայրի կատուն։ Լեռնային տափաստաններում ապրում են աղվեսներ, գայլեր, փորսուղներ, նապաստակներ, մուֆլոններ և այլն: Սևանա լճում կան սիգ, իշխան, և այլ ձկնատեսակներ:
