Հայերը հայկական լեռնաշխարհի բնիկ էթնիկ խումբն են։ Հայկական էթնոսը կարևոր թեմա է բոլոր նրանց համար, ովքեր հետաքրքրված են այս հինավուրց երկրի և հայերի ծագման ու պատմությամն առանձնահատկություններով։
Հայերի ծագումը
Հայ ժողովուրդը ամենահետաքրքիր էթնիկ խմբերից մեկն է։ Օտարերկրացինները կարող են հետաքրքրվել հայերով, քանի որ կամ լսել են ինչ-որ հայտնի հայի մասին, կամ նրանց գրավում են հայերի արտաքինի յուրահատուկ գծերը։
Հայերը Հայաստանի Հանրապետության բնակչության ճնշող մեծամասնությունն են կազմում։ Սակայն, ամբողջ աշխարհով մեկ սփռված է նաև հայկական սփյուռքը։ Հետաքրքիր փաստն այն է, որ Հայաստանում ապրում է 3 մլն մարդ, ընդ որում նրանց 98%-ը էթնիկ հայեր են, 1․2%-ը՝ եզդիներ, իսկ մնացած 0․8%-ը՝ այլ էթնիկ խմբերի ներկայացուցիչներ։
Հայ ժողովրդի կազմավորումը թվագրվում է Մ.թ.ա. VI դարից, երբ հիշատակվեցին հայերի գոյության առաջին վկայությունները։ Մ. թ. ա. 517 թ. պարսկական արքան Ուրարտուն Հայաստան է անվանել։
Հայերի ֆիզիկական առանձնահատկությունները
Հայերն աչքի են ընկնում մուգ արտաքինով։ Մենք հիմնականում մուգ մազեր, աչքեր և մաշկի գույն ունենք։ Բնակչության մեծամասնությունը սև կամ մուգ շագանակագույն մազեր և աչքեր ունի, սակայն կան նաև շիկահեր կամ կարմրամազ հայեր։
Շատ տպավորիչ են հայերի աչքերը։ Մեծամասնությունն էլի մուգ աչքեր ունի, սակայն կան կապուտաչյա կամ կանաչաչյա հայեր։
Հայկական մշակույթը
Մենք՝ հայերս, սիրում ենք պատմություն կերտել։ Պատմության ընթացքում մենք հաղթահարել ենք բազմաթիվ չարչարանքներ ու դժվարին օրեր ենք ունեցել։ Հայ ժողովրդի կյանքում եղել են մի շարք պատերազմներ՝ նպատակաուղղված հայկական գենի, մշակույթի, պատմական արժեքների և էթնիկական ինքնության պահպանմանը։
Ցեղասպանությունն ամենամեծ արհավիրքն էր, որին բախվեց հայ ազգը։ Չնայած հայերի զգալի զանգված զոհ գնաց 1915թ․, այնուամենայնիվ, հայերը շարունակում են ապրել, որովհետև այս ժողովուրդն ուժեղ հավատ ունի։ Հայերը շարունակում են ապրել ու արարել։ Ցանկացած պահի մենք զբաղմունք կգտնենք և երևի հենց այստեղ է ծագել հայերի մասին հայտնի ասացվածքը, որտեղ ասվում է. «Հայերը քարից հաց քամող ժողովուրդ են»։ Այս ասացվածքը շատ խորհրդանշական է. մենք առանձնահատուկ հարգանք ենք ցուցաբերում դեպի հացը, իսկ հայկական տարածքը լեռնային է ու քարքարոտ։ Այնպես որ, մենք աշխատում ենք մեր սեփական երկրում, սեփական ապրուստը վաստակելու համար։
Հայաստանը հայտնի է պատմական վայրերով և ճարտարապետական հուշարձաններով։ Հատկապես զարգացած է կրոնական ուղղվածությունը՝ եկեղեցիների ճարտարապետությունը և խաչքարերը։
Հայերը շատ բարի և ընկերասեր ազգ են։ Եթե ինչ-որ մեկն օգնության կարիք ունի, մենք միշտ պատրաստ ենք աջակցելու։ Օրինակ՝ եթե մի զբոոսաշրջիկ որևէ ուղղություն է հարցնում, մենք կարող ենք թողնել մեր ճանապարհը և ուղեկցել նրան։
Հայկական կրոնը
Հայերն առաջին ժողովուրդն էին, որ քրիստոնեությունն ընդունեցին որպես պոտական կրոն։ 301թ․-ից ի վեր քրիստոնեությունը Հայաստանի պետական կրոնն է։ Մայր աթոռ սուրբ Էջմիածնի կառուցումը սկսվել է պետական կրոնի ընդունումից անմիջապես հետո։ Այն համարվում է աշխարհում ամենահին քրիստոնեական եկեղեցին։
Նախկինում հայերը շատ են տառապել կրոնական ուղղվածության համար։ Այնուամենայնիվ, մեր նախնիները հավատարիմ են մնացել մշակութային ծագմանը և արմատներին։
Հայաստանի պետական լեզուն
Շատերի կարծիքով հայերը սեփական լեզու չունեն։ Սակայն, հնարավոր չէ պատկերացնել, որ մի ժողովուրդ, որն ունի հարուստ գրականություն, չունենա սեփական լեզու։ Հայերն իրենց արժեքավոր ստեղծագործություններն օտար լեզվով չէին ստեղծի։
Հայաստանի պաշտոնական լեզուն հայերենն է։ Լեզվի ծագումը տեղի է ունեցել 405 թվականին Մեսրոպ Մաշտոցի կողմից։ Օտարերկրացիներին դժվար է սովորել հայոց լեզուն։ Մի շարք հնչյուններ, դժվար է արտասանել հայերին: Հայերենի քերականությունը և կետադրությունը նույնպես բարդ են։ Մենք միշտ պատրաստ են օգնել օտարերկրացիներին, եթե նրանք ցանկանում են սովորել մայրենին կամ պարզապես մի քանի հայերեն արտահայտություն։
Հայտնի հայերը
Աշխարհում յուրաքանչյուր մարդ ամենաքիչը մեկ հայ գիտի, քանի որ աշխարհահռչաակ հայեր կան գրեթե յուրաքանչյուր բնագավառում։
Հնարավոր է՝ Քիմ Քարդաշյանն աշխարհի ամենահայտնի հայ կինն է։ Սակայն, պակաս հայտնի չեն հայ տղամարդիկ։ Հայ մեծերից էր Շառլ Ազնավուրը՝ համահայկական տաղանդը։ Հայտնի են նաև ճանաչված «SOAD» ռոք խմբի անդամները՝ Սերժ Թանկյանի գլխավորությամբ։
Իսկ ամենաուժեղ հայերը սպորտում են։ Հայերը հայտնի են շախմատում։ Հավանաբար, ամենահայտնի հայ շախմատիստը Լևոն Արոնյանն է։ Իսկ ֆուտբոլի բնագավառում հայտնի հայերից են Հենրիկ Մխիթարյանը, Յուրա Մովսիսյանը, և ուրիշներ։
Դե իհարկե, հայերը չէին կարող բացակա ստանալ նորարարական տեխնոլոգիաների բնագավառում։ Հայտնի սոցիալական մեդիա հարթակներից մեկի՝ Reddit-ի համահիմնադիրներից է Ալեքսիս Օհանյանը։
Ամփոփելով՝
Սխալ կլինի ասել, որ բոլոր հայերը համապատասխանում են վերը նշված առանձնահատկություններին, քանի որ կատարյա ոչինչ չի լինում։
Եթե ցանկանում եք կարդալ հայտնի հայերի մասին, հետևե՛ք հղմանը և իմացե՛ք ավելին։
Հրապարակվել է 2019թ․ օգոստոսի 8-ին
Հեղինակ՝ Վերա Միրզոյան
