Վայք
Վայքը գտնվում է Հայաստանի հարավային մասում ՝ Վայոց ձորի մարզում: Քաղաքը տեղակայված է Երևանից 140 կմ հարավ, մարզկենտրոն Եղեգնաձորից 20 կմ հարավ-արևելք:
Վայքը կառուցվել է Արփա գետի ձախ ափին։ Այն շրջապատված է Եղեգիսի լեռներով հյուսիս-արևմուտքից և Վայքի լեռներով՝ հարավից։ Բարձրությունը ծովի մակարդակից 1300 մ է: Քաղաքի կլիման բնութագրվում է ցուրտ և ձյունառատ ձմեռներով և տաք ամառներով: Ձմեռը տարածաշրջանում կարճ է և չափավոր ցուրտ։
Վայքի պատմությունը
Պատմականորեն Վայքի տարածքը եղել է Մեծ Հայքի Սյունիք աշխարհի Վայոց ձոր գավառի տարածքում: 16-րդ դարի սկզբին, երբ Արևելյան Հայաստանը գտնվում էր պարսկական տիրապետության տակ, և 16-17-րդ դարերի միջև ընկած ժամանակահատվածում շրջանը վերածվում է ռազմադաշտի՝ ներխուժած թյուրքական և իրանական ցեղերի զորքերի համար, ինչի արդյունքում ավիրվում և ոչնչացվում են բազմաթիվ պատմամշակութային կառույցներ։ 19-րդ դարում տարածաշրջանը դառնում է Ռուսաստանի կայսրության մաս:
Մինչև 1990 թվականը քաղաքը հայտնի է եղել տարբեր անուններով, այնուհետև վերանվանվել է Վայք, որ բառացիորեն նշանակում է «վիշտ»: Մեծ ազգագրագետ Ղևոնդ Ալիշանը քաղաքի անվան ծագումնաբանությունը կապում է մի ժամանակ Վայոց Ձորում տեղի ունեցած ահեղ երկրաշարժի հետ, որն ավիրել է գրեթե ամեն ինչ՝ տապալելով լեռները և ծածկելով գետերը։
Վայքի տեսարժան վայրերը
2000 թվականին Վայքում կառուցվեց Սուրբ Տրդատ եկեղեցին: Եկեղեցին կոչվում է Հայոց Տրդատ III թագավորի անունով, ով 301 թվականին հռչակեց քրիստոնեությունը որպես Հայաստանի պետական կրոն:
Ճարտարապետական հորինվածքով քառաթև կենտրոնագմբեթ եկեղեցի է, ունի մի խորան՝ նվիրված է Ս. Աստվածածնին, մի փոքր գավիթ, երկու ավանդատուն, երկու զանգակատուն՝ իրենց փոքրիկ գմբեթներով։ Եկեղեցին լուսավորվում է գմբեթի 12 և եկեղեցու 24 լուսամուտների շնորհիվ։
Վայքի հյուսիս-արևելքում հայտնաբերվել են մ․ թ․ ա․ 1-ին հազարամյակին պատկանող հին բնակավայրի ավերակներ:
Քաղաքից 1 կմ դեպի արևմուտք կարելի է տեսնել Արփա գետի վրայով անցնող 17-րդ դարի հրաշալի կամուրջը։ Վայքն ունի նաև մշակութային կենտրոն, որը ներառում է 2 թատերական դահլիճ, երաժշտական ակադեմիա, արվեստի ակադեմիա և հանրային գրադարան:
Քաղաքի կենտրոնում հանրային պուրակն է, որը կոչվում է Կարեն Դեմիրճյանի անունով: Զբոսաշրջիկների և քաղաքի հյուրերի համար գործում են ժամանակակից հարմարավետ հյուրանոցներ և ռեստորաններ: